Ryszard Jastrzembski - fotograf z Komorowic

5 kwietnia 2019 2696

Ponad 110 lat temu Ryszard Jastrzembski otworzył w Komorowiach atelier fotograficzne. Do dzisiaj wśród mieszkańców krąży wiele zdjęć z kartonikiem firmowym fotografa Ryszarda Jastrzembskiego z Komorowic.

Ryszard Wilhelm Jastrzembski urodził się 5 lutego 1879 r. w rodzinie fotografa cieszyńskiego o takim samym imieniu - Ryszarda Jastrzembskiego (1839-1908) i Elwiry Kostroschitz.

Ojciec był w 1861 roku założycielem jednego z pierwszych atelier w Cieszynie. Trzech synów zostało również fotografami: Karol Franciszek (*1877) działał w Cieszynie do roku 1930, Ryszard Wilhelm (*1879) w Komorowicach k. Białej oraz Wilhelm Osald (*1884) w Dziedzicach.

Ryszard Jastrzembski junior poślubił Annę Bachowską z Komorowic, tu też zapewne przed 1908 r. otworzył swoje atelier. Pracownia i mieszkanie znajdowały się w nieistniejącym już dziś domu nr 24, należącym wówczas do rodziny Gumińskich. Budynek stał przy ulicy Komorowickiej (pd.-zach. narożnik skrzyżowania z ul. Czerwoną)

Specjalnością zakładu były "Zdjęcia maszyn i budów, grup weselnych i familijnych na każdem miejscu", typowe zdjęcia portretowe (wizytowe) należały do rzadkości.

Być może na początku działalności zakład nie miał nawet atelier z tłem, meblami itp. wyposażeniem - wszystkie zachowane zdjęcia portretowe z lat przed I wojną światową wykonywane są w ogrodzie posesji. Na awersie kartoników firmowych nazwisko fotografa podane było w pisowni „Jastrzębski", zaś na rewersie Jastrzembski".

Pieczątka stosowana na zdjęciach dużego formatu używała tej pierwszej formy, ta też wersja przeważała po I wojnie światowej. W roku 1911 Jastrzembski zakupił położoną pobliżu atelier parcelę budowlaną nr 21. W grudniu tegoż roku urodził się syn Walter. W roku 1915 brat Ryszard, Wilhelm, poślubił w Komororowicach Rozalię Bachowską, młodszą siostrę Anny. Był również fotografem. Po zakończeniu wojny otworzył atelier w Dziedzicach. Umarł ok. 1930 roku. Wdowa Rozalia prowadziła firmę do 1945 roku. Wyszła za mąż za swego pracownika Stanisława Spiechowicza. Przekazała atelier w Dziedzicach córce Gertrudzie, a sama przejęła wraz z mężem atelier Hugo Zubera w Bielsku.

Atelier Ryszarda Jastrzembskiego w Komorowicach w okresie II wojny światowej prowadził Maks Gumiński, w 1945 po wyzwoleniu zabezpieczył je Leopold Hoffmann z Białej. W latach 30. istniała filia zakładu w Kętach. Po śmierci Anny drugą żoną fotografa była Marianna Kozieł. Ryszard Jastrzembski zmarł 23 lutego 1944 w bielskim szpitalu przy ul. Wyspiańskiego.

W artykule wykorzystano fragmenty książki "Dawne atelier fotograficzne Bielska i Białej" autorstwa Piotra Keniga.